This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.
مولتیپل اسکلروزیس (MS)
مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری با واسطه ی ایمنی است که در آن پاسخی غیر طبیعی از سیستم ایمنی بدن علیه سیستم عصبی مرکزی (CNS) هدایت می شود. CNS از مغز، نخاع و اعصاب چشمی تشکیل شده است.
در CNS، سیستم ایمنی باعث التهاب و در نتیجه آسیب به "میلین" (ماده ای از چربی که رشته های عصبی را احاطه کرده و پوشش میدهد) و همچنین خود رشته های عصبی و سلول های تخصصی سازنده میلین می شود.
- هنگامی که میلین یا رشته های عصبی در بیماری MS آسیب دیده یا نابود می شوند، پیام های درون CNS تغییر کرده یا به طور کامل متوقف می گردند.
- آسیب به نواحی CNS ممکن است انواع مختلفی از نشانه های عصبی را ایجاد کند که در میان افراد مبتلا به MS نوع و شدت آنها متفاوت است.
- مناطق آسیب دیده، بافت scar را ایجاد می کنند که به این بیماری، این نام را میدهند (مولتیپل اسکلروزیس یا چندین ناحیه ی دارای scar).
- علت MS شناخته شده نیست، اما باور بر این است که عوامل ژنتیکی، ناهنجاری های سیستم ایمنی بدن و عوامل محیطی، در ترکیب با هم، در شروع بیماری دخیل هستند.
- افراد مبتلا به MS، معمولا یکی از چهار دوره بیماری را تجربه می کنند. بیش از ده ها درمان برای کمک به تغییر روند بیماری MS وجود دارد.
انواع MS
سندرم ایزوله بالینی (CIS)
CIS اولین اپیزود از علائم عصبی ناشی از التهاب و از بین رفتن میلین در سیستم عصبی مرکزی است. این اپیزود، که طبق تعریف باید حداقل 24 ساعت طول بکشد، مشخصه ی مولتیپل اسکلروزیس است، اما هنوز معیار اصلی تشخیص MS محسوب نمی شود، زیرا افرادی که سابقه CIS دارند ممکن است به MS مبتلا شده و یا نشوند.
هنگامی که در MRI مغزی بیماران مبتلا به CIS ضایعاتی شبیه به ضایعات MS دیده می شود، احتمال بالایی برای رخ دادن اپیزود ثانویه و تشخیص MS عود کننده/فروکش کننده وجود دارد.
هنگامی که CIS با ضایعات مشابه MS در MRI مغز همراه نیست، احتمال ابتلا به MS در این حالت، بسیار پایین تر است.
معیارهای تشخیصی 2017 برای MS، امکان تشخیص MS را در فردی با CIS فراهم میکند که یافته های خاصی در MRI مغزی وی شواهدی از یک اپیزود آسیب رساننده ی قبلی در ناحیه ای متفاوت دارد و نشانگر التهاب فعال در منطقه ای به غیر از منطقه ی ایجاد کننده ی علائم کنونی می باشد.
همانگونه که تکنولوژی MRI پیشرفت میکند، تشخیصMS نیز سریع تر و آسان تر خواهد شد. در این اثنی، افرادی که مبتلا به CIS میشوند و احتمال بالایی برای مبتلا شدن به MS دارند، امروزه میتوانند تحت درمان های تاثیرگذار بر روند بیماری قرار بگیرند. درمان زود هنگام CIS میتواند شروع بیماری MS را به تاخیر بیاندازد.
MS عود کننده/فروکش کننده (RRMS)
RRMS شایع ترین روند بیماری MS است. این بیماری توسط حمله های کاملا تعریف شده، با نشانه های تازه یا قوی تر از نشانه های قبلی، مشخص میشود. به این حمله ها، عود یا تشدید بیماری نیز میگویند، که پس از آن دوره هایی از بهبود جزیی یا کامل پدیدار میشود (فروکش). در طول دوره های فروکش بیماری، همه نشانه ها ممکن است ناپدید شوند یا برخی از آنها ادامه یافته و دائمی شوند. با این حال، در دوره های فروکش بیماری، هیچ نشانه ای از پیشرفت بیماری به چشم نمیخورد. در مقاطع زمانی مختلف RRMS را میتوان با عناوین فعال (با عود مجدد و / یا شواهدی از فعالیت های جدید در MRI) یا غیر فعال و همچنین در حال بدتر شدن (افزایش ثابت شده در ناتوانی در طول دوره مشخصی از زمان به دنبال یک عود) و یا بدتر نشدن توصیف کرد.
تقریبا 85 درصد افراد درگیر MS در ابتدا مبتلا به RRMS تشخیص داده می شوند.
MS پیشرونده ثانویه (SPMS)
SPMS پس از یک دوره ی اولیه عودکننده/فروکش کننده ایجاد میشود. اغلب افرادی که مبتلا به RRMS تشخیص داده می شوند، به تدریج وارد یک دوره پیش رونده ثانویه که در آن بدتر شدن پیشرونده عملکردهای عصبی (انباشتگی ناتوانی) در طول زمان رخ می دهد، میشوند. در زمان های مختلف SPMS را میتوان با عناوین فعال (عود مجدد و / یا شواهدی از فعالیت های جدید در MRI) یا غیر فعال و همچنین با پیشرفت (شواهدی از بدتر شدن بیماری در اندازه گیری عینی تغییر در طول زمان، با یا بدون عود) و یا بدون پیشرفت، مشخص کرد.
MS پیشرونده اولیه (PPMS)
PPMS با بدتر شدن عملکرد عصبی (انباشتگی ناتوانی) از ابتدای شروع نشانه ها، بدون وجود عود یا فروکش زودهنگام، مشخص می گردد. در مقاطع زمانی مختلف PPMS را میتوان با عناوین فعال (با عود چند وقت یکبار و / یا شواهدی از فعالیت های جدید در MRI) یا غیر فعال و همچنین با پیشرفت (شواهدی از بدتر شدن بیماری در سنجش عینی تغییر در طول زمان، با یا بدون عود یا فعالیت جدید در MRI) و یا بدون پیشرفت، تعریف کرد.
تقریبا 15 درصد بیماران درگیر MS، مبتلا به PPMS تشخیص داده می شوند.
درمان MS
درمان های موجود تغییر دهنده روند بیماری که در درمان MS مورد استفاده قرار می گیرند، برای درمان انواع عود کننده MS که شامل RRMS و نیز MS پیشرونده در افرادی که مدام عود را تجربه می کنند، می باشند و از طرف FDA مورد تایید قرار گرفته اند. به تازگی، داروی جدیدی نیز برای درمان PPMS تاییدیه دریافت کرده است. دانشمندان در سراسر جهان مشغول یافتن درمان های موثرتری برای انواع پیشرونده MS هستند .